شاخص CPI قسمت دوم (تاثیر CPI بر روی بازارهای مالی)

این مقاله توسط آقای اسماعیل بلیار از دانشجویان دانشکده ی بازار نوشته شده است.

در مقاله قبلی با عنوان فشارسنج اقتصاد (شاخص CPI) به توصیف این شاخص یا شاخص قیمت مصرف کننده پرداختیم.

در این مقاله قصد داریم تا تاثیر شاخص CPI بر روی بازارها را بررسی کنیم.

CPI چیست و چگونه بر اقتصاد تاثیر میگذارد؟

کاری که دولتها انجام میدهند رصد کردن هزینه های زندگی مانند غذا و مسکن و... است. برای رصد کردن این هزینه ها شاخص قیمت مصرف کننده (CPI) بایستی رصد شود و وقتی قیمتها برای این قبیل کالا و خدمات افزایش یابد شاخص CPI افزایش می یابد. پس CPI به زبان ساده همان تورم است که از فرمول زیر محاسبه میشود.

همانطور که در فرمول بالا مشاهده میشود تورم رابطه مستقیم با نرخ شاخص قیمت مصرف کننده دارد. بعنوان مثال فرض کنید شاخص CPI در سال جاری عدد 120 است و در سال قبل عدد 100 بوده است. با این حساب 20 درصد افزایش در نرخ CPI داشته ایم یا بعبارتی 20 درصد تورم داشته ایم.

افزایش زیاد در CPI باعث ایجاد نگرانی در سرمایه گذاران میشود و سیگنالی برای آن است که بانک مرکزی آمریکا (فدرال رزرو) که به اختصار فد نیز نامیده میشود، جهت تثبیت قیمتها و جلوگیری از تورم، سیاست افزایش نرخ بهره را در پیش گیرد. البته لازم به ذکر است که سیاست افزایش نرخ بهره میتواند همانند شمشیر دو لبه عمل کند، چرا که اگر نرخ بهره هم بیش از اندازه افزایش پیدا کند منجر به سپرده گذاری بیشتر توسط مردم میشود و مردم بیشتر تمایل به پس انداز پیدا میکنند و در نتیجه کمتر خرید میکنند. خرید کمتر میتواند باعث کاهش قیمتها شود اما ادامه روند آن میتواند منجر به رکود هم شود.

افزایش CPI نشان دهنده کاهش قدرت خرید و کاهش CPI نشانگر افزایش قدرت خرید است. وظیفه بانکهای مرکزی ثبات در نرخ ارز و ثبات در تورم است.  وقتی CPI افزایش یابد، بانک مرکزی ممکن است رای به افزایش نرخ بهره دهد تا تورم را ثابت نگه دارد. افزایش نرخ بهره برای ارز آن کشور بولیش یا مثبت محسوب میشود.  برعکس آن وقتی CPI کاهش یابد، که نشان از کند شدن رشد آن اقتصاد دارد و در این اقتصاد مردم تمایل به سپرده گذاری دارند و کمتر تمایل به خرید کالا دارند و بانک مرکزی ممکن است جهت تحریک بازار و جلوگیری از رکود، رای به کاهش نرخ بهره بدهد که به نوعی برای ارز رایج آن کشور بیریش یا منفی تلقی میشود چرا که سرمایه گذاران ممکن است بخاطر بازدهی بالاتر ارز دیگری، از سرمایه گذاریشان خارج شوند. برای درک بهتر فرض کنید مثلا اگر آمریکا نرخ بهره را از 2% به 1% کاهش دهد ممکن است خیلی از سرمایه گذاران دلارهایشان را بفروشند و ارز دیگری بخرند که بازدهی بیشتری میدهد.

تورم و رابطه آن با بازار سهام

بررسی داده های تاریخی طی تورمهای بالا و پایین میتواند برای سرمایه گذاران یک دید بهتر بدهد. بررسی های زیادی بر روی تاثیر تورم بر بازدهی سهام شده است اما متاسفانه این مطالعات اغلب نتایج متناقضی  داشته است. در هر صورت اغلب محققان به این نتیجه رسیده اند که تورم بالا با بازدهی کمتر سهام همبستگی دارد. محققان بر این عقیده هستند از سال 1930 تقریبا همه کشورها بدترین بازدهی واقعی خود را در دوران تورم بالا ثبت کرده اند. معنای بازدهی واقعی در فرمول زیر بیان شده است.

تورم   - بازدهی نامی = بازدهی واقعی

بررسی ده ساله شاخص بورس S&P500 که نشانگر 500 شرکت برتر آمریکاست نشان میدهد، بالاترین بازدهی واقعی شاخص فوق زمانی اتفاق افتاده است که تورم بین 2 تا 3 درصد باشد. تورم بیشتر یا کمتر از این مقدار سیگنالی از تغییر بزرگ در شرایط اقتصاد کلان آن کشور و تاثیر بزرگتری در بازار سهام آن کشور است.

در چارت بالا میتوان تشخیص داد که در مقادیر بالای CPI ، ارزش سهام کاهش یافته است و برعکس در مقادیر کمتر CPI ارزش بازار سهام رشد کرده است.

عملکرد سهام رشدی و ارزشی در تورم

سهام اغلب به دو گروه رشدی و ارزشی تقسیم میشود. سهام ارزشی (Value Stocks) سهامی است که جریان نقدی جاری قویتری دارد و احتمال بیشتری دارد که به مرور زمان یک رشد یا کاهش کند داشته باشد. این نوع سهام معمولا زیر ارزش ذاتی آن معامله میشود. معمولا معامله گران، وارن بافت را به عنوان یک سرمایه گذار ارزشی بشمار میاورند که تمایل به سهام هایی دارد که زیر ارزش واقعی خود معامله میشوند. از طرف دیگر سهام رشدی (Growth Stocks) بخاطر پتانسیل بالایشان انتظار میرود در آینده عملکرد بهتری داشته باشند. این شرکتها معمولا سودآور نیستند و ممکن است یک رشد سریع داشته باشند. در نتیجه زمانی که سهام ارزشی از روش جریان نقدی تخفیفی استفاده میکند، در زمان افزایش نرخ بهره، سهام ارزشی نسبت به سهام رشدی عملکرد بهتری خواهد داشت.

 در چارت بالا میتوان رابطه جنگ با CPI را دید. در دوران بحران و جنگ، شاخص CPI افزایش سریع می یابد. شاخص بورس داو جونز معمولا در دوران جنگ و بحران و تورم بالا در یک ناحیه رنج بسر میبرد اما پس از جنگ، شاخص داوجونز صعودی است.

رابطه بیتکوین و CPI

کریپتوکارنسی ها عمر چندانی ندارند و تاریخچه زیادی برای بررسی در دوران تورم بالا ندارند اما اگر آن را با بازار سرمایه و و بخصوص شاخص نزدک که همبستگی قابل قبولی با بیتکوین دارد و نماینده سهام های تکنولوژی محور است مقایسه کنیم میتوان نتیجه گرفت که در طول دوران تورم بالا، همانند سایر شاخص و سهام های بورسی عملکرد خوبی نداشته باشد مگر آن که در آینده مسیر خود را از بازار سهام جدا کند.

در آخر

البته تحلیل بازار فقط با یک شاخص انجام نمیگیرد و متغیرهای دیگر هم بایستی بررسی شود اما در هر صورت سرمایه گذاران سعی میکنند عوامل موثر بر عملکرد پرتفوی را پیش بینی کنند و براساس انتظارات خود تصمیم بگیرند. تورم یکی از عواملی است که ممکن است بر پرتفوی تاثیر بگذارد. از نظر تئوری، بازار سهام باید در برابر تورم یک پوشش ریسک ایجاد کند، زیرا درآمد و سود یک شرکت باید با تورم پس از یک دوره تعدیل رشد کند. با اینحال تاثیر متغیر تورم بر سهام منجر به افزایش نوسانات بازار سهام وحق بیمه ریسک میشود.

تورم بالا از نظر تاریخی با بازدهی کمتر سهام همبستگی دارد. سهام های ارزشی در دوران تورم بالا نسبت به سهام های رشدی بهتر عمل میکنند و سهام های رشدی در تورم پایین بهتر عمل میکنند.

این مقاله توسط دانشجویان دانشکده ی بازار گروه سرمایه گذاری مهدی رجبی نگارش یافته است و گروه سرمایه گذاری مهدی رجبی نسبت به کلیه ريسك ها، تصمیمات، برداشت ها و اقدامات شما عزیزان، سلب مسئولیت می نماید و مسئولیت یا پاسخی برای معاملات دوستان نخواهد داشت.
در گروه سرمایه گذاری مهدی رجبی دوره های مختلفی وجود دارد که می توان به کتاب بازاریابی در رکود، آموزش مدیریت سرمایه، دوره جامع ارزهای دیجیتال، دوره رایگان آشنایی با ارزهای دیجیتال، دوره معامله گری در بازارهای مالی، آموزش صرافی کوکوین  و تحلیل بازارهای مالی و پیش بینی اقتصاد 1401  اشاره کرد.
مقالات گروه سرمایه گذاری مهدی رجبی در دسته بندی های تحلیل ارز دیجیتال، تحلیل اتریوم، تحلیل آلت کوین ها، تحلیل بیت کوین، تحلیل ریپل، تحلیل دوج کوین است.