در این مقاله می خواهیم به یک سوال پر تکرار این روزهای دوستان عزیزمان در تابستان 98 پاسخ دهیم، و آن هم این است که رکود اقتصادی ایران تا کی و کجا ادامه دارد؟
چرخه های اقتصاد کلان در دنیا به این گونه است که بحران اقتصادی یک کشور را فرا می گیرد، سپس دوران رکود اقتصادی فرا می رسد. مدتی می گذرد تولید ناخالص داخلی افزایش می یابد نرخ بیکاری کم تر می شود و دوران شبه رونق می رسد. پس از دوران شبه رونق زمان رونق اقتصادی است و این سیکل بارها و بارها تکرار می شود تا نظم اقتصادی دنیا بر هم نریزد. هر چند که تغییراتی در چرخه گفته شده صورت می گیرد اما کلیت آن همان است که عرض شد.
در حال حاضر ( تابستان 98 ) می دانیم که اقتصاد ما درگیر مسائل سیاسی است و ترس ناشی از ابهام آینده در چشمان مردم، بازاریان و صاحب کسب و کار دیده می شود. در این میان آنچیز که به وضوح پیداست، رد پای رکود اقتصادی ایران است.
چرا رکود اقتصادی ایجاد می شود؟
رکود اقتصادی زمانی ایجاد می شود که تقاضا شدیدا افت پیدا می کند. کاهش میزان تقاضا هم به دلیل کاهش شدید قدرت خرید مصرف کننده است. مصرف کننده طی سال 97 طی دوران تورم مشغول سودگیری از اقتصاد و تورم بود در اوایل سال 98 هم اینگونه بود. اکنون در سال 98 شرایط بازار پیچیده تر شده و نمی توان همانند سال قبل با آن برخورد کرد. فلذا در این حالت مصرف کننده صرفه جویی را بهترین گزینه می داند و هر روز که پیش می رود صرفه جو تر می شود. مصرف کننده به سختی رفتار خود را تغییر می دهد و لی اگر تغییر دهد، رفتارش ماندگار خواهد بود.
پس مصرف کننده عاملی تاثیر گذار است که با رفتار خود می تواند سایه رکود اقتصادی ایران را غلیظ تر و دورانش را طولانی تر کند.
رکود چه زمانی کمرنگ تر می شود؟
رکود اقتصادی ایران اغلب همراه با تورم است که به آن رکود تورمی می گوییم. برای اینکه دوران رکود کوتاه تر و کمرنگ تر شود باید تغییراتی در سطح اقتصاد خرد و کلان صورت گیرد. در اینجا به چند مورد اشاره می کنیم:
- دولت سیاست های ضد رکود در پیش گیرد، این سیاست ها متنوع هستند که به یک مورد آن اشاره می کنیم، از آنجا که اقتصاد ایران بر پایه فعالیت های عمرانی شکل گرفته، در صورتی که بودجه عمران به درستی تقویت شود، کل زنجیره تامین می تواند تحرکاتی را به خود ببیند. و یا اینکه سیاست های پولی (انقباضی و انبساطی) به درستی صورت گیرند.
- شاخص برابری قدرت خرید افزایش پیدا کند (PPP). در یک بررسی سطحی این شاخص می گوید قدرت خرید مردم در خصوص کالاهای ارز محور باید افزایش یابد به زبان ساده تر یعنی ریال در مقابل ارزهای دیگر کشور ها که از آن ها کالاهای وارداتی می گیریم قدرت و ثباتی پیدا کند.
- و موارد دیگر همانند کنترل نقدینگی و …
اینها عواملی هستند که می توانند دوران رکود اقتصادی ایران را به دوران شبه رونق تبدیل کنند، حال با توجه به شرایط حال حاضر که کسری بودجه هست، جایگزین شدن سیستم اقتصادی ایران از انرژی محوری به افزایش تولید ناخالص داخلی فرآیندی زمان بر است و همچنین رفتار مصرف کننده ایرانی که غالبا یک رفتار یکی دو ساله است می توان رکود را حداقل تا اواسط سال 99 در نظر گرفت.
این شرایط نباید موجب نا امیدی و نگرانی صاحبان کسب و کار شود، چرا که بسیاری از کسب و کارهای موفق زاده همین دوران رکود هستند. این شرایط برای همه یکسان است و تجربه ده مشاوره در هفته به وضوح این مهم را برای ما آشکار می کند که اغلب کسب و کارها حاضر به تغییر شرایط خود نیستند. در این شرایط برگ برنده دست کسانی است که
- .استراتژی بازاریابی متناسب با رفتار مصرف کننده و دوران رکود در پیش می گیرند.
- .هزینه های خود را سریعا مدیریت کرده و در صدد افزایش بهره وری قدم بر می دارند.
دوستانی که علاقه مند به اطلاعات بیشتر درزمینه بازاریابی در رکود هستند پیشنهاد می کنم حتما کتاب بازارسازی و بازاریابی در دوران رکود را که حاصل یک سال پژوهش هست و روی وب سایت موجود است را مطالعه نمایند. این کتاب را می توانید از اینجا دریافت کنید.
صادق
1 سال پیش