اندیکاتور ایچیموکو (Ichimoku indicator) از مهمترین سیستمهای معاملاتی امروزی به حساب میآید که توسط یک روزنامه نگار ژاپنی به نام هوسودا گوئیچی در دهه 1930 ابداع شد و بعد از ارتقاهای بسیار در سال 1960 به صورت عمومی ارائه شد. در این مقاله از سری مقالات تحلیلی گروه سرمایهگذاری مهدی رجبی به بررسی و آموزش ایچیموکو به زبان ساده میپردازیم. با ما همراه باشید.
ایچیموکو چیست ؟
احتمالا وقتی در بازار سرمایه فعالیت میکنید، اصطلاح و استراتژی ایچیموکو یا اندیکاتور ایچیموکو را زیاد شنیدهاید. اندیکاتور ایچیموکو در یک نمودار نشان داده میشود که با نگاه کردن به آن میتوان اطلاعاتی را به دست آورد. البته شاید در وهله اول این نمودار کمی گیجکننده به نظر برسد، اما معاملهگران با یاد گرفتن اصول آن میتوانند سیگنالهای خاصی دریافت کنند.
اگر بتوانید این مفهوم را به طور کامل فرا بگیرید، به تحلیل زمانی ایچیموکو هم خواهید بود و میتوانید اقدامات و واکنشهای سریع و درستی در معاملات خودتان داشته باشید. در ادامه مقاله به آموزش کامل ایچیموکو میپردازیم و شما میتوانید به درک درستی از این مفهوم برسید.
اهمیت آموزش ایچیموکو در تحلیل بازار
اندیکاتور ایچیموکو یک روش مهم و گسترده در تحلیل تکنیکال بازار محسوب میشود. این مفهوم به معنی "چارت تعادل" است و حتی تکمیلکننده "چارت شمعی" هم به کار میرود. کاربردهای ایچیموکو بسیار گسترده است که "پیشبینی آینده بازار" تنها یکی از آنها است.
پیشنهاد میشود پیش از آن که این سیستم را به کار بگیرید، بخشها و اصطلاحات مختلفی و مرتبط با آن را یاد بگیرید. مثلا یکی از چیزهایی که باید بدانید این است که استراتژی ایچیموکو به طور اختصاصی در "چارت روزانه" کاربرد دارد. اما الگوهای شمعی علاوه بر این، به شکل ساعتی، هفتگی و ماهانه هم مورد استفاده قرار میگیرند.
کلا از ایچیموکو در راهحلهای بلند مدت یا میان مدت استفاده میشود. بنابراین میتوان نتیجه گرفت که ابر ایچیموکو عملکرد بهتری در بازارهای روند دارد. پس نباید از اندیکاتور ایچیموکو در بازارهای اصلاحی استفاده کرد.
کاربردهای اندیکاتور ایچیموکو
- امکان شناسایی روند سهام و جهت و قدرت روند
- امکان بررسی نقاط حمایت و مقاومت
- دریافت اطلاعات مهم از سهم در بازههای زمانی کوتاه
- دریافت سیگنالهای مبنی بر ورود و خروج از سهم
- تعیین حد ضرر
- امکان شناسایی نقاط برگشت قیمت سهم
آموزش ایچیموکو
همانطور که گفتیم این اندیکاتور اولین بار توسط ژاپنیها ایجاد شد. ایچیموکو کارایی بسیار خوبی در قالبهای زمانی مختلف مانند هفتگی یا دقیقهای دارد.
در ادبیات ژاپن، ایچیموکو به معنی ایجاد تعادل در یک نگاه میباشد.
در این اندیکاتور که ابر نقش کلیدی کلمات آن را بازی میکند، ابر ایچیموکو به علت فرم خاصی که دارد، این امکان را به معاملهگر میدهد تا در لحظه، صعودی یا نزولی بودن روند را تشخیص دهد.
آموزش اندیکاتور ایچیموکو و کاربرد آن
اندیکاتور ایچی موکو (Ichimoku indicator) را میتوان جهت شناسایی روند، بررسی نقاط مقاومت و حمایت، شناسایی قدرت روند و جهت آن، به دست آوردن اطلاعات مهم از یک سهم یا ارز در بازه زمانی کوتاه، سیگنالهای مهم مبنی بر ورود و خروج، مشخص نمودن حد ضرر و شناسایی نقاط برگشت استفاده کرد.
البته مهمترین کاربرد ایچیموکو تشخیص خطوط مقاومت و حمایت است. اگرچه همان گونه که گفتیم این اندیکاتور در تحلیل تکنیکال خط روند را مشخص، شتاب روند را اندازهگیری و سیگنال ورود یا خروج معاملاتی را صادر میکند. به عبارتی دیگر اندیکاتور ایچیموکو، از معدود اندیکاتورهایی است که روند آینده را نیز تا حدود بسیار زیادی مورد تجزیه و تحلیل قرار میدهد.
همان طور که در شکل بالا نشان داده شده است، اندیکاتور ایچیموکو شامل ۵ خط نشان است که دو خط از پنج خط، ابر ایچیموکو (Ichimoku Cloud) را تشکیل میدهند. این خطوط در قالب میانگین ۹ دورهای، ۲۶ دورهای، میانگینی از دو میانگین مذکور، میانگین ۵۲ دورهای و چیکو (به معنی دره کمعمق) از قیمتها هستند. برای این که بهتر این موارد را درک کنیم، در ادامه به تشریح دقیقتر و آموزش اجزای ایچیموکو میپردازیم:
1. تنکانسن (Tenkan-Sen) یا تنکنسن یا خط تبدیل (Conversion Line)
تنکنسن که به طور اختصار با نام خط تبدیلو یا تنکن نیز شناخته میشود، توسط میانگین بیشترین قیمت بالا و کمترین قیمت پایین، در ۹ دوره قبلی محاسبه میگردد. در این حالت بیشترین و کمترین قیمت بالای 9 دوره اخیر را با هم جمع و سپس مجموع به دست آمده را بر 2 تقسیم میکنند. به عبارت دیگر فرمول محاسبه تنکن به صورت زیر است.
2÷ (کمترین قیمت پایین ۹ دوره اخیر + بیشترین قیمت بالای ۹ دوره اخیر ) = فرمول محاسبهی تنکن
نکته مهمی که باید به آن توجه کنیم این است که تنکنسن با میانگین متحرک نمایی و میانگین متحرک ساده تفاوتهایی دارد. مهمترین تفاوت این است که میانگین متحرک نمایی و ساده نسبت به تنکنسن، نوسان کمتری را تجربه میکنند.
2. کیجونسن (Kijonsen) یا کیجنسن یا خط پایه (Base Line)
کیجنسن یا به اختصار کیجن که به عنوان خط پایه (Base Line) نیز شناخته میشود، از محاسبه میانگین بیشترین قیمت بالا و کمترین قیمت پایین در ۲۶ دوره قبل حاصل میشود. همانند تنکنسن این خط میتواند هر چارچوب زمانی را در برگیرد. برای محاسبه کیجن میتوان از رابطه زیر استفاده کرد:
۲ ÷( بالاترین قیمت ۲۶ دوره + پایینترین قیمت ۲۶ دوره ) = فرمول محاسبهی کیجن
به عبارتی دیگر کیجن نشانگر تعادل قدرت بین خریداران و فروشندگان است. در صورتی که قیمت یک سهم در ۲۶ دوره اخیر در یک بازه در حال نوسان باشد، قیمت تعادلی، نقطه وسط این بازه خواهد بود.
زمانی که کیجنسن پایین قیمتها قرار گیرد، روند صعودی است و اگر قیمتها در پایین آن باشند، روند را نزولی در نظر میگیریم. در واقع کیجنسن باعث به وجود آمدن خط حمایت قوی در روند صعودی شده و همچنین در روند نزولی خط مقاومت برای قیمت ایجاد میکند.
3. اسپن A (Span A)
به میانگین دو بخش تنکنسن و کیجنسن، اسپن A میگویند. این خط در اندیکاتور ایچیموکو، ۲۶ روز آتی را پیشبینی میکند. به طور ساده میتوان اسپن A را از رابطه زیر بدست آورد.
۲ ÷ (کیجن + تنکن ) = فرمول محاسبهی اسپن A
روند قیمت را زمانی صعودی در نظر میگیریم که اسپن A در حال افزایش باشد، در غیر اینصورت روند قیمت نزولی خواهد بود.
4. اسپن B (Span B)
به میانگین بیشترین نقطه بالا و کمترین نقطه پایین در ۵۲ روز گذشته اسپن B میگویند. با استفاده از این خط میتوان ۲۶ روز آینده را پیشبینی کرد و از رابطه زیر آن را بدست آورد.
۲ ÷ (بیشترین قیمت بالای ۵۲ دوره قبل + کمترین قیمت پایین ۵۲ دوره قبل ) = فرمول محاسبهی اسپن B
روند قیمت را زمانی صعودی در نظر میگیریم که اسپن B در حال افزایش باشد، در غیر اینصورت روند قیمت نزولی خواهد بود. اسپن B نیز مانند اسپن A میتواند به عنوان خط حمایتی یا مقاومتی برای روند قیمت سهم، نقش ایفا کند.
نکته بسیار مهم در تحلیل اسپن A و B این است که اسپن A نسبت به B حساستر است و اندیکاتور سریعتری محسوب میشود. زمانی که قیمت سهمی در حال رشد باشد، اسپن A با توجه به اینکه حساستر و سریعتر است مقدار بیشتری را نسبت به اسپن B نمایش خواهد داد بنابراین اگر اسپن A بالای اسپن B قرار گیرد، روند را صعودی در نظر میگیریم.
5. اهمیت ابر کومو (Ichimoku Cloud) در آموزش ایچیموکو
کومو را میتوان مهمترین بخش ساختار ایچیموکو دانست. نام دیگر کومو ابر است. کومو یا ابر به فضای ایجاد شده بین ۲ خط اسپن A و اسپن B میگویند. در تحلیل تکنیکال کومو را به عنوان ناحیه حمایتی و مقاومتی معتبر میشناسیم.
هنگامی که خط تنکنسن بالای خط کیجنسن قرار دارد و به طور هم زمان هر دو آنها در بالای ابر کومو قرار میگیرند، نشانی از صعودی شدن روند سهم میباشد که آن را سیگنال خرید تلقی میکنیم.
هنگامی که خط کیجنسن بالای خط تنکنسن قرار دارد و به طور هم زمان هر دو آنها در پایین ابر کومو قرار دارند، نشانی از نزولی شدن روند سهم میباشد که آن را سیگنال فروش تلقی میکنیم.
هنگامی که قیمت در داخل و میانه ابر کومو قرار گیرد، پوزیشنی برای خرید یا فروش سهم نباید اتخاذ شود که در این حالت قیمت را ایستا به شمار میآوریم.
6. اهمیت چیکو (Chikou) در در آموزش ایچیموکو
چیکو در زبان ژاپنی به معنی دره کمعمق است و به زبان ساده، خطی است که قیمت فعلی را با قیمت ۲۶ روز قبل بررسی و مقایسه میکند.
باتوجه به موارد بیان شده میتوان گفت، اندیکاتور ایچیموکو سطوح حمایتی و مقاومتی متعددی را ارائه میدهد و در یک نمودار، ۳ اندیکاتور را با یکدیگر ترکیب میکند. در نتیجه، ایچیموکو این امکان را در اختیار معاملهگر قرار میدهد که با داشتن بیشترین اطلاعات، تصمیمگیری کند. محاسبه ایچیموکو بر پایه اعداد ۹، ۲۶ و ۵۲ است.
برخی معتقدند این اندیکاتور و دادههای بدست آمده از آن برای تحلیل کافی هستند اما بعضی از تحلیلگران، همراه با ایچیموکو از اندیکاتورهای دیگری نیز استفاده میکنند، زیرا هر سیستمی خطاهای خود را دارد و ایچیموکو نیز استثنا به شمار نمیرود. روند کلی در زمانی که قیمت بالای ابر باشد، صعودی به شمار میرود و زمانی که پایین ابر باشد، نزولی است.
هنگامی که قیمت در درون ابر قرار گرفته باشد روند خنثی یا در حال انتقال است. زمانی که اسپن A در حال افزایش پیدا کردن و بیشتر شدن از اسپن B است از صعودی شدن روند اطمینان حاصل میکنیم و در این حالت فضای بین این دو خط معمولاً سبز است.
در مواقعی که اسپن A در حال کاهش پیدا کردن و قرار گرفتن در پایین اسپن B است از نزولی بودن روند اطمینان حاصل میکنیم. در این مورد، فاصله بین خطوط عموماً قرمز است.
اغلب اوقات، معاملهگران از ابر به عنوان ناحیه حمایتی یا مقاومتی استفاده میکنند که میتواند قابل طرحریزی کردن در آینده باشد. این مورد، ابر ایچیموکو را از بسیاری از اندیکاتورهای تحلیل تکینکال ایجاد کننده سطوح مقاومت و حمایت محدود به زمان فعلی، مجزا میکند.
اغلب بیان میشود معاملهگران برای حداکثر کردن "سود با در نظر گرفتن ریسک" از ابر ایچیموکو همراه با سایر اندیکاتورهای تکنیکال استفاده کنند.
در گروه سرمایه گذاری مهدی رجبی دورههای مختلفی وجود دارد که میتوان به کتاب بازاریابی در رکود، آموزش مدیریت سرمایه، دوره جامع ارزهای دیجیتال، دوره رایگان آشنایی با ارزهای دیجیتال، دوره معامله گری در بازارهای مالی، آموزش صرافی کوکوین و تحلیل بازارهای مالی اشاره کرد.
مقالات گروه سرمایه گذاری مهدی رجبی در دسته بندیهای تحلیل ارز دیجیتال، تحلیل اتریوم، تحلیل آلت کوین ها، تحلیل بیت کوین، تحلیل ریپل و تحلیل دوج کوین است.
حرف آخر
در این مقاله به آموزش ایچیموکو پیشرفته پرداختیم و این موضوع را به زبانی ساده ولی در عین حال پیشرفته توضیح دادیم. کاربردهای آن را بیان کردیم و انواع اجزای آن را شرح دادیم. اگر هنوز در این زمینه ابهام، سوال یا مشکلی دارید، حتما با ما در میان بگذارید.