این مقاله توسط دانشجوء دانشکده، آقای اسماعیل بلیار نوشته شده است.
این ویدیو قسمت سوم از آشنایی با GDP یا تولید ناخالص داخلی میباشد.
در قسمت سوم به ترتیب با مفاهیم زیر آشنا میشویم:
0 تا ثانیه 3’:08” این ویدیو: جریان گردشی فعالیتهای اقتصادی در مدل دوبخشی بدون پس انداز و با وجود پس انداز، سرمایه گذاری و پس انداز
3’:08”تا دقیقه 6’:30” این ویدیو: جریان گردشی در مدل سه بخشی اقتصاد کلان - دولت - مالیات - خرجکرد دولت
6’:30” تا 8’:35” این ویدیو: کسری بودجه دولت
8’:35” تا 15’:165” این ویدیو: جریان درآمد و مخارج اقتصاد در مدل کامل - اقتصاد باز - خالص صادرات - واردات - صادرات - تراز تجاری متوازن- تعادل سرمایه گذاری و پس انداز
تولید ناخالص داخلی
قسمت سوم
جریان گردشی فعالیتهای اقتصادی
جریان دایره وار یا گردشی تولید و درآمد، مدلها و الگوهای متفاوتی دارد که از جمله مدلهای دوبخشی، سه بخشی و چهاربخشی از دسته بندی های آن میباشد.
مدل دو بخشی بدون پس انداز:
ارزش تولید کل اقتصاد را Y می نامیم که برابر است با مصرف کل (C) . یعنی هر آنچه در این مدل اقتصاد تولید میشود توسط خانوار مصرف میشود و در حالت تعادل Y=C میشود.
مدل دو بخشی با وجود پس انداز:
در حقیقت خانوار هر آنچه تولید میشود را مصرف نمیکند و مقداری را پس انداز (S) میکند. پس از منظر درآمد رابطه زیر برقرار میشود:
Y=C+S
که C برابر با Consume یا مصرف است و S برابر با Saving یا پس انداز. از طرفی از منظر تولید میتوان گفت آنچه از سمت خانوار پس انداز میشود از سمت بنگاه سرمایه گذاری (I) میشود. پس از منظر تولید رابطه زیر برقرار است:
Y=C+I
که C برابر با مصرف و I برابر با Invest یا سرمایه گذاری است.
در شرایط تعادل رابطه زیر برقرار میشود:
C+S = C+I
مصرف از هر دو طرف معادله میتواند حذف شود که به رابطه زیر میرسیم:
S = I
یعنی سرمایه گذاری برابر است با پس انداز. پس هر چه مقدار پس انداز بیشتر باشد در نتیجه سرمایه گذاری افزایش می یابد.
مدل سه بخشی :
در مدل دو بخشی دولت وجود نداشت ولی درحقیقت دولت در این جریان گردشی اقتصاد تاثیر دارد. خانوار بخشی از درآمد خود را بصورت مالیات (T) به دولت میدهد و همچنین دولت خرجکردی دارد که آن را با (G) نشان میدهند.
اگر از منظر درآمد نگاه کنیم خانوار مقداری از درآمد را مصرف میکند، مقداری را پس انداز میکند و مقداری را مالیات میدهد که رابطه زیر برقرار میشود:
Y=C+S+T
که C برابر با مصرف و S برابر با پس انداز و T برابر با Tax یا مالیات است.
اگر از منظر هزینه یا مخارج نگاه کنیم میتوان گفت آنچه در اقتصاد تولید شده مقداری مصرف شده است، مقداری سرمایه گذاری شده و مقداری هم دولت خرج کرده که G میگوییم و رابطه زیر برقرار میشود:
Y=C+I+G
که G برابر با Government یا خرجکرد دولت است.
در شرایط تعادل رابطه زیر برقرار میشود:
C+S+T = C+I+G
مصرف از هر دو طرف معادله میتواند حذف شود که به رابطه زیر میرسیم:
S+T = I+G
و بعبارتی میتوان رابطه اتحادی را به شکل زیر برقرار کرد:
G-T = S-I
G مخارج دولت است و T هم درآمد دولت. پس بعبارتی G-T اگر صفر باشد یعنی خرج و دخل دولت برابر است در نتیجه S=I خواهد شد و میتوان گفت در یک اقتصادی که خرج و درآمد دولت برابر یا متوازن باشد در نتیجه پس انداز برابر سرمایه گذاری خواهد شد. ولی اگر G-T بزرگتر از صفر باشد، کسری بودجه بوجود میاید و به اندازه کسری بودجه از پس انداز برای جبران کسری بودجه استفاده خواهد شد و یا بعبارتی به اندازه کسری بودجه، سرمایه گذاری کمتر خواهد بود.
مدل چهار بخشی یا مدل کامل جریان گردشی درآمد و مخارج:
در حقیقت اقتصاد بسته نیست و با دنیای خارج تجارت انجام میدهد. آنچه از خارج وارد میکنیم را Import یا M و هر آنچه به خارج صادر میکنیم را Export یا با X نشان میدهیم.
حال اگر از منظر درآمد نگاه کنیم خانوار مقداری از درآمد را مصرف میکند، مقداری را پس انداز میکند و مقداری را مالیات میدهد که رابطه زیر برقرار میشود:
Y=C+S+T
اگر از منظر مخارج یا تولید نگاه کنیم میتوان گفت آنچه در اقتصاد تولید شده مقداری مصرف شده است، مقداری سرمایه گذاری شده و مقداری هم دولت خرج کرده مقداری هم هزینه خالص صادرات شده است و رابطه زیر برقرار میشود:
Y=C+I+G+NX
که NX یا Net Export یا خالص صادرات به واردات منهای صادرات یا (X-M) گفته میشود.
در شرایط تعادل رابطه زیر برقرار است:
C+S+T = C+I+G+ (X-M)
که مصرفهای (C) طرفین همدیگر را حذف میکنند و با مرتب کردن به رابطه مهم زیر میرسیم:
(G-T) + (X-M) = S-I
مفهوم رابطه بالا بدین شکل است که G-T کسری بودجه و X-M خالص صادرات یا تراز تجاری و S-I هم پس انداز منهای سرمایه گذاری میباشد. حال اگر G-T=0 باشد یعنی دولت کسری بودجه نداشته باشد و X-M=0 باشد یعنی صادرات با واردات توازن داشته باشد دراینصورت S=I خواهد شد یا پس انداز برابر سرمایه گذاری باشد. پس زمانی سرمایه گذاری برابر با پس انداز خواهد شد که دولت تراز تجاری متوازن و کسری بودجه نداشته باشد یا تراز تجاری و کسری بودجه همدیگر را خنثی کنند. این تعادل اقتصاد در مدل کامل است.
در قسمت بعدی به تشریح اجزا GDP و آزمونهایی با مثالهای مفهومی خواهیم پرداخت.
این مقاله توسط دانشجویان دانشکده ی بازار گروه سرمایه گذاری مهدی رجبی نگارش یافته است و گروه سرمایه گذاری مهدی رجبی نسبت به کلیه ريسك ها، تصمیمات، برداشت ها و اقدامات شما عزیزان، سلب مسئولیت می نماید و مسئولیت یا پاسخی برای معاملات دوستان نخواهد داشت.
در گروه سرمایه گذاری مهدی رجبی دوره های مختلفی وجود دارد که می توان به کتاب بازاریابی در رکود، آموزش مدیریت سرمایه، دوره جامع ارزهای دیجیتال، دوره رایگان آشنایی با ارزهای دیجیتال، دوره معامله گری در بازارهای مالی، آموزش صرافی کوکوین و تحلیل بازارهای مالی و پیش بینی اقتصاد 1401 اشاره کرد.
مقالات گروه سرمایه گذاری مهدی رجبی در دسته بندی های تحلیل ارز دیجیتال، تحلیل اتریوم، تحلیل آلت کوین ها، تحلیل بیت کوین، تحلیل ریپل، تحلیل دوج کوین است.