در این ویدئو روش محاسبه قیمت ارز بر اساس قیمت نفت را بررسی می کنیم. در ابتدا باید بگوییم که همه ما پذیرفته ایم که ایران یک کشور انرژی محور بوده، و بخش عمده تولید ناخالص داخلی اش وابسته به نفت و گاز است. حال می خواهیم بدانیم که قیمت نفت چگونه می تواند ارقام جدیدی را در بازار ایجاد کند. توجه داشته باشید که این مقاله یک تحلیل نیست بلکه بیان یک شیوه و چند خطای محاسباتی است.
چندین سناریو برای تخمین میزان فروش نفت ایران در سال 98 وجود دارد که یکی از آن ها بسیار عقلانی است، در این سناریو پیش بینی شده ایران در سال 98، 21 میلیارد دلار نفت صادر می کند. در بودجه هر سال ایران بخش هایی از هزینه های دولت از منابع مشخصی تامین می شود. به طور مثال در بخش پرداخت حقوق و دستمزد(کلیه حقوق و مستمری بگیران)، و همچنین در بخش تامین غذا و دارو و نهاده های کشاورزی، هزینه ها می بایست از محل فروش نفت تامین شود. در بودجه بندی، هزینه این بخش ها از منابع مالیاتی و صادرات غیر نفتی و ... تامین نمی شود.دولت ایران در سال 97 ، نزدیک به 174 هزار میلیارد تومان حقوق پرداخت کرده است که این عدد اگر در سال 98 بخواهد 20% افزایش پیدا کند به طور تقریبی 210 هزار میلیارد تومان می شود.
روش محاسبه قیمت ارز بر اساس قیمت نفت
در بودجه سال 98 پیش بینی شده است که 14 میلیارد دلار برای تامین غذا و دارو و نهاده های کشاورزی می بایست از سوی دولت یارانه پرداخت شود. این یارانه به عباراتی یعنی فروش 14 میلیارد دلار از درآمد های نفتی با ارز دولتی 4200 تومانی. که اگر این دو را در هم ضرب کنیم به طور تقریبی 60 هزار میلیارد تومان می شود.
حال 60 هزار میلیارد تومان از محل فروش دلار دولتی بدست آمد که می بایست آن را از حقوق و دستمزد پرداختی در سال 98 کسر کنیم. پس باقی مانده می شود 150 هزار میلیارد تومان. همچنین می بایست 14 میلیارد دلار را از 21 کسر کنیم تا بدانیم چه مقدار دلار از فروش نفت باقی می ماند(که می شود 7 میلیارد دلار)
حال اگر 150 هزار میلیارد تومان را بر 7 میلیارد دلار تقسیم کنیم حاصل عددی نزدیک به 21 هزار و 400 تومان به ازای هر دلار می شود. یعنی اگر دولت بخواهد هزینه های خود (حقوق و غذا و درمان) را از محل فروش نفت تامین کند می بایست هر دلار را بیش از 21400 تومان بفروشد. اینجا دو خطای محاسباتی داریم :
- اول : در فروش نفت 21 میلیارد دلاری تخمین زده شده، سهم صندوق توسعه ملی و وزارت نفت ( تقریبا 35.5 درصد) کسر شده است.
- دو : هیچ اطلاعات درست و دقیقی از میزان ذخایر ارزی کشور در دسترس نیست.
پس بدون شک محاسبات با درصد خطای بالای همراه است.
روش محاسبه قیمت ارز بر اساس چندین متغیر صورت می گیرد
اغلب محاسبات کف بازار همین گونه است، از ده ها عامل موثر بر محیط کسب و کار و شاخص های اقتصادی تنها یکی را بررسی کرده و مبنای تصمیم گیری قرار می دهند. در صورتی که تصمیم بر اساس یک عامل درصد خطای بسیار بالایی دارد. بارها شده است که مقالات گذشته گفته ایم تحلیل بر اساس یک متغیر نتایج درستی نمی دهد، درکسب و کار هم همین است هیچ گاه نباید با یک متغیر بازار را تحلیل کرد. وقتی که قرار باشد ده ها عامل بررسی شوند این پروسه زمان بر خواهد بود و این موارد در حوصله بازار هم نیست. از این رو بازار در اغلب موارد سوالات اشتباهی هم می پرسد همانند اینکه نرخ ارز بالا می رود یا پایین؟ یا اینکه فلان مقدار پول دارم چه کنم؟ این سوالات باعث می شود عده ای فقط و فقط بر اساس روان حرکتی مردم دست به تحلیل بزنند. پس انتظار می رود که این تحلیل ها اغلب به ضرر بازار تمام شوند. خواهشندم هیچگاه بر اساس یک متغیر وارد عمل نشویم و همچنین تلاشی در جهت مساله سازی خود داشته باشیم، مساله غلط پاسخ غلط را می طلبد.